W zdecydowanej większości spraw CHF, sądy decydują o unieważnieniu umowy frankowej. Takie rozstrzygnięcie jest najbardziej korzystnym rozwiązaniem dla konsumentów, ale jednocześnie rodzi wiele pytań o dalsze konsekwencje prawne i finansowe. Jakie skutki niesie za sobą unieważnienie kredytu frankowgo? Co dzieje się z wpłaconymi ratami i czy bank ma prawo domagać się dodatkowych roszczeń? W niniejszym artykule przyjrzymy się procesowi po unieważnieniu kredytu oraz jego konsekwencjom dla obu stron sporu.
Czym jest unieważnienie kredytu frankowego?
Z unieważnieniem umowy frankowej mamy do czynienia wówczas, gdy sąd prawomocnym wyrokiem stwierdzi, że umowa jest nieważna od samego początku. Traktowana jest wtedy tak, jakby nigdy nie została zawarta. Frankowicze najczęściej uzyskują taki wyrok, gdy w umowie kredytowej znajdują się niedozwolone zapisy, czyli tzw. klauzule abuzywne. Prawomocne zakończenie postępowania sądowego skutkuje rozliczeniem po unieważnieniu umowy frankowej, co oznacza, że obie strony muszą zwrócić sobie wzajemnie przekazane środki. Bank zwraca kredytobiorcy wpłacone raty oraz inne opłaty, a kredytobiorca oddaje bankowi wypłacony kapitał.
Jak przebiega rozliczenie po unieważnieniu umowy frankowej?
Zanim strony dojdą do etapu jakim jest rozliczenie po unieważnieniu umowy frankowej, warto zwrócić uwagę na ich wzajemne prawa i obowiązki oraz sam sposób rozliczenia. Wyróżnia się dwie główne teorie:
- Teoria salda – rozliczenie opiera się na różnicy między kwotą wypłaconego kapitału a sumą wpłaconych rat. Jeśli kredytobiorca zapłacił więcej niż otrzymał, bank zwraca nadwyżkę. W przeciwnym przypadku to kredytobiorca dopłaca różnicę.
- Teoria dwóch kondykcji – każda ze stron ma niezależne roszczenie wobec drugiej. Kredytobiorca domaga się zwrotu wszystkich wpłaconych środków, a bank wypłaconego kapitału.
Warto zauważyć, że sytuacja kredytobiorcy różni się w zależności od tego, czy kredyt frankowy został już spłacony, czy nadal pozostaje do uregulowania. W przypadku całkowicie spłaconych kredytów frankowych, Frankowicze mogą dochodzić od banku zwrotu wszystkich wpłaconych środków. Sąd, wydając wyrok, nie orzeka wprost o nieważności umowy, lecz odnosi się do niej w uzasadnieniu. Natomiast jeśli kredyt nie został jeszcze w pełni spłacony, sąd w sentencji orzeczenia stwierdza unieważnienie kredytu frankowego, co skutkuje dla kredytobiorcy możliwością zaprzestania dalszej spłaty rat.
Chociaż zasady uregulowania wzajemnych stosunków mogą wydawać się zawiłe, rozliczenie po unieważnieniu umowy frankowej wcale nie musi być skomplikowane. Warto skorzystać z pomocy specjalistów – kancelaria frankowa Szczecin lub kancelaria frankowa Poznań może doradzić w zakresie najlepszego sposobu rozliczenia.
Jakie kwoty można odzyskać?
Prawomocne unieważnienie kredytu frankowego oznacza, że Frankowicze Poznań i Frankowicze Szczecin mogą ubiegać się o zwrot m. in.:
- wszelkich, wypłaconych na rzecz banku rat kapitałowo- odsetkowych,
- prowizji i innych opłat – m.in. prowizji za udzielenie kredytu, opłat manipulacyjnych, opłat związanych z ubezpieczeniem,
- innych, uiszczonych opłat – m.in. związanych z przewalutowaniem kredytu czy też ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego.
Niekiedy zdarza się, że w związku z ustaleniem przez sąd, że umowa jest nieważna, banki decydują się na wszczęcie postępowania sądowego przeciwko kredytobiorcom, domagając się wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Banki stoją na stanowisku, że skoro Frankowicze mogli przez kilkanaście lat dysponować kapitałem banku, kredytodawca powinien otrzymać za to wynagrodzenie, nawet jeżeli umowa została przez sąd unieważniona. Analiza orzecznictwa pokazuje jednak, że sądy w zdecydowanej większości nie przyznają racji bankom i takie powództwa są oddalane.
Unieważnienie kredytu frankowego a porozumienie z bankiem
Po wyroku stwierdzającym unieważnienie umowy frankowej częstą praktyką banków jest proponowanie zawarcia porozumienia rozliczającego. Polega ono na tym, że strony – kredytodawca i Frankowicze – zgadzają się na wzajemne zaspokojenie roszczeń, a zwrot otrzymuje ta strona, której roszczenia są wyższe. W ramach takiego porozumienia strony rezygnują z dalszych roszczeń i dochodzi do zwolnienia zabezpieczeń kredytowych, m.in. wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości.
Warto podkreślić, że w przypadku, kiedy bank nie chce zawrzeć porozumienia, Frankowicze Poznań i Frankowicze Szczecin mają prawo egzekwować swoje prawa na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. Kredytobiorca może żądać pełnej zapłaty zasądzonej kwoty, a bank ma prawo dochodzić zwrotu wypłaconego kredytu. W tym przypadku kluczowy jest termin kredyt frankowy przedawnienie – bank ma jedynie trzy lata na dochodzenie zwrotu wypłaconego kapitału.
Podsumowując, unieważnienie kredytu frankowego daje kredytobiorcom możliwość odzyskania wpłaconych środków oraz uwolnienia się od zobowiązań wobec banku. Warto pamiętać, że każdy przypadek jest inny i warto skorzystać z usług specjalistycznych kancelarii, takich jak kancelaria frankowa Szczecin lub kancelaria frankowa Poznań, które oferują pomoc Frankowiczom w dochodzeniu ich praw przed sądami.
Redakcja: Kałużyńska, Sokołowska i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
